Yatırım Teşvik Sistemi 3 alt uygulamadan oluşmaktadır:
Yatırım Teşvik Sistemi Türkiye’yi 6 ana bölgeye ayırmaktadır.
I. Bölge en gelişmiş, VI. Bölge en az gelişmiş bölgedir.
I. Bölge’den VI. Bölge’ye gidildikçe destek unsurlarının oran ve süreleri artmakta, asgari yatırım tutarları ise düşmektedir.
İleriki bölümde yeralan Türkiye haritasında, illerin Yatırım Teşvik Sistemi çerçevesinde bölgelere göre dağılımı görülmektedir.
Sektörüne bakılmaksızın (teşvik edilmeyecek yatırım konuları hariç olmak üzere);
tutarında gerçekleştirilecek yatırımlar Genel Teşvik Sistemi’nden yararlanabilmektedir.
I. Bölge en gelişmiş, VI. Bölge en az gelişmiş bölgedir.
Genel Telvik Sistemi Çerçevesinde Sağlanan Destek Unsurları:
Teşvik Belgeli yatırım çerçevesinde,
► Makine - Teçhizat Alımlarında;
● KDV İstisnası
● Gümrük Vergisi Muafiyeti (İthal edilmesi durumunda)
► 6. bölgede Gerçekleştirilecek Yatırımlarda Gelir Vergisi Stopajı Desteği
► Tersanelerin Gemi İnşa Yatırımları İçin Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
YATIRIM TEŞVİK UYGULAMALARINDA BÖLGELER
1.Bölge |
2. Bölge |
3. Bölge |
4.Bölge |
5. Bölge |
6. Bölge |
Ankara |
Aydın |
Adana |
Afyonkarahisar |
Bayburt |
Adıyaman |
Antalya |
Balıkesir |
Burdur |
Aksaray |
Çankırı |
Ağrı |
Bursa |
Bilecik |
Düzce |
Amasya |
Erzurum |
Ardahan |
Eskişehir |
Bolu |
Gaziantep |
Artvin |
Giresun |
Batman |
İstanbul |
Çanakkale |
Karaman |
Bartın |
Gümüşhane |
Bingöl |
İzmir |
Denizli |
Kırıkkale |
Çorum |
Kahramanmaraş |
Bitlis |
Kocaeli |
Edirne |
Kütahya |
Elazığ |
Kilis |
Diyarbakır |
Muğla |
Isparta |
Mersin |
Erzincan |
Niğde |
Hakkari |
Tekirdağ |
Karabük |
Samsun |
Hatay |
Ordu |
Iğdır |
Kayseri |
Trabzon |
Kastamonu |
Osmaniye |
Kars |
|
Kırklareli |
Rize |
Kırşehir |
Sinop |
Mardin |
|
Konya |
Uşak |
Malatya |
Tokat |
Muş |
|
Manisa |
Zonguldak |
Nevşehir |
Tunceli |
Siirt |
|
Sakarya |
Sivas |
Yozgat |
Şanlıurfa |
||
Yalova |
Şırnak |
||||
Van |
|||||
|
Bozcaada Gökçeada |
Bölgesel Teşvik Uygulamaları kapsamında,
ve
belirlenmiştir.
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında, Alt Bölge Desteğinden Yararlanabilecek İlçeler aşağıdaki tabloda yer alan 1., 2., 3. ve 4. bölge illerinin ilçelerinde gerçekleştirilecek yatırımlar ilçenin bulunduğu ilin bir alt bölgesine sağlanan bölgesel desteklerden; söz konusu ilçelerin organize sanayi bölgelerinde veya endüstri bölgelerinde gerçekleştirilecek yatırımlar ise bulunduğu ilin iki alt bölgesine sağlanan bölgesel desteklerden yararlanır.
Aynı şekilde, 5. bölge illerinin ilçelerinde gerçekleştirilecek yatırımlara 6. bölgeye sağlanan bölgesel destekler; söz konusu ilçelerin organize sanayi bölgelerinde veya endüstri bölgelerinde gerçekleştirilecek yatırımlara ise sigorta primi işveren hissesi desteği, bölgede geçerli olan süreye iki yıl ilave edilmek, vergi indirimi desteği ise bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına beş puan ilave edilmek suretiyle uygulanır.
Bu anılan yatırımlar sigorta primi desteği ve gelir vergisi stopajı desteğinden yararlanamazlar.
Bölgesel Teşvik Uygulamaları çerçevesinde, bölgelere göre sağlanan destek unsurları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
1.bölgede yer alan İstanbul’da teşvik edilen sektörler son derece sınırlıdır. Alt bölge desteğinden faydalanacak ilçeler İstanbul için belirlenmemiştir.
ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN YARARLANABİLECEK İLÇELER TABLOSU
Ankara |
Çamlıdere, Bala, Haymana |
Adana |
Yumurtalık, İmamoğlu, Karataş, Karaisali, Tufanbeyli, Aladağ, Feke, Saimbeyli |
Afyonkarahisar |
Kızılören, İhsaniye, Bayat, Sinanpaşa, Hocalar, Çobanlar |
Aksaray |
Ortaköy, Sarıyahşi, Eskil, Ağaçören, Güzelyurt, Gülağaç |
Amasya |
Göynücek, Hamamözü, Gündoğmuş |
Aydın |
Kuyucak, Germencik, Karacasu, Sultanhisar, Köşk, Buharkent, Yenipazar, İncirliova, Bozdoğan, Koçarlı, Karpuzlu |
Balıkesir |
Savaştepe, Dursunbey, Sındırgı, Havran, Kepsut, İvrindi, Balya |
Bartın |
Kurucaşile |
Bilecik |
Gölpazarı, İnhisar, Yenipazar |
Bolu |
Yeniçağa, Mudurnu, Göynük, Seben, Kıbrısçık, Dörtdivan |
Burdur |
Kemer, Ağlasun, Cavdır, Çeltikçi, Yeşilova, Altınyayla |
Bursa |
Harmancık, Keles, Büyükorhan |
Çanakkale |
Bayramiç, Yenice |
Çankırı |
Bayramören |
Çorum |
Ortaköy, Boğazkale, Uğurludağ, Mecitözü, Bayat, Laçin |
Denizli |
Babadağ, Kale, Beyağaç, Baklan, Güney, Çameli |
Düzce |
Çilimli, Kaynaşlı, Cumayeri, Gölyaka, Yığılca |
Edirne |
Enez, İpsala, Meriç, Lalapaşa |
Elazığ |
Kovancılar, Karakocan, Alacakaya, Maden, Palu, Baskil, Sivrice, Arıcak |
Erzincan |
Otlukbeli, Tercan, Çayırlı |
Erzurum |
Horasan, Hınıs, Şenkaya, Çat, Köprüköy, Tekman, Karaçoban, Karayazı |
Eskişehir |
Alpu, Günyüzü, Han |
Gaziantep |
Nizip |
Hatay |
Islahiye, Oğuzeli, Nurdağı, Karkamış, Araban, Yavuzeli, Arsuz, Reyhanlı, Arsuz, Reyhanlı, Yayladağı, Hassa, Kumlu, Altınözü |
Isparta |
Şarkikaraağaç, Aksu, Gelendost, Sütçüler |
İzmir |
Bayındır, Beydağ, Kiraz |
Karabük |
Eskipazar, Yenice, Ovacık, Eflani |
Karaman |
Kazımkarabekir, Başyayla, Sarıveliler, Ayrancı |
Kastamonu |
Daday, İhsangazi, Cide, Hanönü, Azdavay, Pınarbaşı, Şenpazar, Doğanyurt |
Kayseri |
İncesu, Felahiye, Yahyalı, Bunyan, Yeşilhisar, Pınarbaşı, Sarıoğlan, Tomarza, Sarız, Akkışla |
Kırıkkale |
Karakeçili, Delice, Keskin, Sulakyurt, Balışeyh, Celebi |
Kırklareli |
Demirköy, Pehlivanköy, Kofçaz |
Kırşehir |
Akpınar, Çiçekdağı, Boztepe, Akçakent |
Kilis |
Musabeyli, Polateli |
Konya |
Kulu, Sarayönü, Hadim, Taşkent, Güneysınır, Hüyük, Kadınhanı, Doğanhisar, Tuzlukçu, Yalıhüyük, Bozkır, Derebucak, Altınekin, Çeltik, Yunak, Derbent, Halkapınar, Emirgazi, Ahırlı |
Kütahya |
Domaniç, Hisarcık, Şaphane, Pazarlar, Dumlupınar, Altıntaş, Çavdarhisar, Aslanapa |
Malatya |
Hekimhan, Doğanşehir, Akçadağ, Yazıhan, Doğanyol, Arguvan, Kuluncak, Kale, Pütürge |
Manisa |
Saruhanlı, Köprübaşı, Ahmetli, Gölmarmara, Selendi |
Mersin |
Aydıncık, Mut, Gülnar |
Muğla |
Seydikemer |
Nevşehir |
Derinkuyu, Acıgöl |
Niğde |
Altunhisar, Çiftlik |
Osmaniye |
Sumbas |
Rize |
Hemşin, Güneysu, İyidere, Derepazarı, İkizdere, Kalkandere, Çamlıhemşin, |
Sakarya |
Kaynarca, Ferizli, Karapürçek, Taraklı |
Samsun |
Kavak, Havza, Alacam, Yakakent, Vezirköprü, Salıpazarı, Asarcık, Ayvacık |
Sinop |
Dikmen |
Sivas |
Akıncılar, Zara, Gölova, Kangal, Ulaş, Altınyayla, Hafik, Yıldızeli, Koyulhisar |
Trabzon |
Çarşıbaşı, Araklı, Şalpazarı, Dernekpazarı, Tonya, Köprübaşı, Hayrat, Düzköy |
Uşak |
Banaz, Karahallı, Sivaslı |
Yozgat |
Aydıncık |
Zonguldak |
Kilimli, Gökçebey |
İstanbul’da Teşvik Edilen Sektörler ve Asgari Yatırım Tutarları
► Derinin Tabaklanması, İşlenmesi (Sadece İstanbul Deri İhtisas OSB ve Tuzla OSB’de Yapılacak Yatırımlar) – 1 Milyon TL
► İlaç / Eczacılıkta ve Tıpta Kullanılan Kimyasal ve Bitkisel Kaynaklı Ürünlerin İmalatı – 1 Milyon TL
► Sınai Kalıp – 4 Milyon TL
► Büro, Muhasebe ve Bilgi İşlem Makineleri – 1 Milyon TL
► Radyo, Televizyon, Haberleşme Teçhizatı ve Cihazları İmalatı – 1 Milyon TL
► Tıbbi Aletler, Hassas ve Optik Aletler – 1 Milyon TL
► Öğrenci Yurtları – 100 Öğrenci
► Eğitim Hizmetleri (okul öncesi eğitim hizmetleri dahil, yetişkinlerin eğitilmesi ve diğer eğitim faaliyetleri hariç) – 1 Milyon TL
► Hastane Yatırımı, Huzurevi – (Hastane 1milyon TL, Huzurevi 100 Kişi)
► Atık Geri Kazanım veya Bertaraf Tesisleri – 1 Milyon TL
Destek Unsurları |
I. Bölge |
II. Bölge |
III. Bölge |
IV. Bölge |
V. Bölge |
VI. Bölge |
|
KDV İstisnası |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
|
Yatırıma Katkı Oranı |
OSB Dışı |
%15 |
%20 |
%25 |
%30 |
%40 |
%50 |
OSB İçi |
%20 |
%25 |
%30 |
%40 |
%50 |
%55 |
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği |
OSB Dışı |
2 yıl |
3 yıl |
5 yıl |
6 yıl |
7 yıl |
10 yıl |
OSB İçi |
3 yıl |
5 yıl |
6 yıl |
7 yıl |
10 yıl |
12 yıl |
|
Yatırım Yeri Tahsisi |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
VAR |
|
Faiz veya Kar Payı Desteği |
İç Kredi |
YOK |
YOK |
3 puan |
4 puan |
5 puan |
7 puan |
Döviz / Dövize Endeksli Kredi |
YOK |
YOK |
1 puan |
1 puan |
2 puan |
2 puan |
|
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
10 Yıl |
|
Gelir Vergisi Stopajı Desteği |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
YOK |
10 Yıl |
Öncelikli Yatırım Konuları
Öncelikli Yatırım Konuları, VI. Bölge’de yapıldığı takdirde o bölgenin; diğer bölgelerin herhangi birisinde yapıldığı takdirde ise V. Bölge’nin desteklerinden yararlandırılmaktadır. Aşağıda Öncelikli Yatırım Konusu olarak belirlenen sektörler belirtilmiştir;
1. Demiryolu, Denizyolu veya Havayolu ile Yük ve / veya Yolcu Taşımacılığına Yönelik Yatırımlar.
2. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) Teknoloji Yoğunluk Tanımına Göre Orta Yüksek ve Yüksek Teknolojili Sanayi Sınıfında Yer alan Ürünlere Yönelik Test Merkezi Yatırımları.
3. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde veya Termal Turizm Konusunda Bölgesel Desteklerden Yararlanabilecek Nitelikteki Turizm Konaklama Tesisleri.
4. Savunma Sanayi Başkanlığı’ndan Alınacak Proje Onayına İstinaden Savunma Alanındaki Yatırımlar.
5. Maden İstihraç Yatırımları ve / veya Maden İşleme Yatırımları (İstanbul Hariç).
6. Özel Sektör Tarafından Gerçekleştirilecek Olan, Kreş ve Gündüz Bakım Evleri, Okul Öncesi Eğitim, İlkokul, Ortaokul ve Lise Eğitim Yatırımları ile Hava Araçlarının Kullanım, Tamir ve Bakımına Yönelik Eğitim Yatırımları.
7. Asgari yatırım tutarı şartı aranmaksızın ihtisas serbest bölgelerinde gerçekleştirilecek yazılım ve bilişim ürünleri üretimi yatırımları.
8. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB Tarafından Desteklenen Ar-Ge Projeleri Neticesinde Geliştirilen Ürünlerin veya Parçaların Üretimine Yönelik Yatırımlar.
9. Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayinde Gerçekleştirilecek Asgari 300 Milyon TL Tutarındaki Yatırımlar ve Asgari 75 Milyon TL Tutarındaki Motor Yatırımları ile Asgari 20 Milyon TL Tutarındaki Motor Aksamları, Aktarma Organları / Aksamları ve Otomotiv Elektroniğine Yönelik Yatırımlar.
10. Elektrik Üretimi Yatırımları.
11. Yıllık Asgari 500 TEP (Ton Eşdeğeri Petrol) Enerji Tüketimi Olan Mevcut İmalat Sanayi Tesislerinde Gerçekleştirilecek, Birim Ürün Başına En Az % 15 Oranında Enerji Tasarrufu Sağlayan Olan Enerji Verimliliğine Yönelik Yatırımlar.
12. Atık Isı Kaynaklı Olarak, Bir Tesisteki Atık Isıdan Geri Kazanım Yolu İle Elektrik Üretimine Yönelik Yatırımlar (Doğal Gaza Dayalı Üretim Tesisleri Hariç).
13. Asgari 50 Milyon TL Tutarındaki Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Yatırımları ve Yer Altı Doğal Gaz Depolama Yatırımları.
14. Karbon Elyaf Üretimine veya Karbon Elyaf Üretimi ile Birlikte Olmak Kaydıyla Karbon Elyaftan Mamul Kompozit Malzeme Üretimine Yönelik Yatırımlar.
15. Yüksek Teknolojili Sanayi Sınıfında Yer Alan Ürünlerin Üretimine Yönelik Yatırımlar.
16. Maden Arama Yatırımları.
17. Yenilenebilir Enerji Üretimine Yönelik Türbin ve Jeneratör İmalatı ile Rüzgâr Enerjisi Üretiminde Kullanılan Kanat İmalatı Yatırımları.
18. Alüminyum Yassı Mamul Üretimine Yönelik Entegre Yatırımlar.
19. Lisanslı Depoculuk Yatırımları.
20. Nükleer Enerji Santrali Yatırımları.
21. Araştırma ve Referans Laboratuvarı, Tüketici Güvenliği ve Enfeksiyon Hastalıkları Referans Laboratuvarı, İlaç ve Tıbbi Cihaz Analiz ve Kontrol Laboratuvarı ile Deney Hayvanları Laboratuvar Kompleksi Yatırımları.
22. Asgari 5 Milyon TL Tutarındaki 25 Dekar ve Üzeri Yurtiçinde Üretilen Sera Teknolojilerini de İhtiva Eden Otomasyona Dayalı (Bilgisayar Kontrollü İklimlendirme, Sulama, Gübreleme ve İlaçlama Sistemi İhtiva Eden) Sera Yatırımları.
23. Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Kapsamında Çevre Lisansına Tabi Yatırımlar.
24. Asgari 5 Milyon TL Tutarındaki 100 Kişi ve Üzeri Kapasiteli Yaşlı ve / veya Engelli Bakım Merkezleri ve Esenlik Tesisi (Wellness) Yatırımları.
25. İlgili Karar Ek-6’da Belirtilen Orta ve Yüksek Teknolojili Yatırım Konularında Gerçekleştirilecek Asgari 500 Milyon TL Tutarındaki Yatırımlar.
Alt Bölge Desteğinden Yararlanacak Yatırımlar
OECD Teknoloji Yoğunluk Tanımına göre Orta-Yüksek Teknolojili Sanayi Sınıfında yer alan ürünlerden ilgili Karar Ek: 6’da belirtilenlerin üretimine yönelik yatırımlar, İstanbul ili hariç olmak üzere 1., 2. ve 3. bölgelerde gerçekleştirilmeleri halinde 4. bölgede uygulanan, 4., 5. ve 6. bölgelerde gerçekleştirilmeleri halinde ise bulunduğu bölgede uygulanan bölgesel desteklerden yararlanmaktadır.
4. Bölge Desteklerinden Faydalanabilecek Orta-Yüksek Teknolojili Yatırım Konuları ve İlgili Fasıllar (EK-6)
Buna göre, 31 koduna giren tüm makine ve cihazlar ile 359 koduna giren tüm ulaşım araçları imalatı bu kapsama alınmıştır.
* Sektörel kodlar ile ilgili detaylı bilgi https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/gd2409011615 uzantılı web adresinde yer almaktadır.
24 (2423 hariç) |
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı (İlaç/eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel kaynaklı ürünlerin imalatı hariç) |
29 |
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı |
31 |
B.Y.S. Elektrikli Makine ve Cihazların İmalatı |
34 |
Motorlu Kara Taşıtları İmalatı |
352 |
Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ile Vagonlarının İmalatı |
359 |
B.Y.S. Ulaşım Araçları İmalatı |
Yatırım Teşvik Sistemi çerçevesinde, aşağıda belirtilen şartları aynı anda sağlayan yatırımlar Stratejik Yatırım olarak tanımlanmaktadır.
Stratejik Yatırımlara sağlanan destek unsurları aşağıdaki tablo verilmiştir;
Destek Unsurları |
||
KDV İstisnası |
VAR |
|
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
VAR |
|
Yatırıma Katkı Oranı (Vergi İndirimi %90) |
%50 |
|
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği |
7 yıl (6. Bölge’de 10 Yıl) |
|
Yatırım Yeri Tahsisi |
VAR |
|
Faiz Desteği* |
İç Kredi |
5 puan |
Döviz Kredisi /Dövize Endeksli Kredi |
2 puan |
|
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği** |
10 Yıl (Sadece 6. Bölge için) |
|
Gelir Vergisi Stopajı Desteği*** |
10 Yıl (Sadece 6. Bölge için) |
|
KDV İadesi (Bina-İnşaat Harcamaları) |
VAR (Sadece 500 Milyon TL üzeri yatırımlar için) |
* Bölge ayrımı yapılmaksızın tüm bölgelerde gerçekleştirilecek Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için Türk Lirası cinsi kredilerde yatırım konusu ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise 10 puan, diğerlerinde 8 puan, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerde 2 puan.
** Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için, 6. bölge dışında kalan bölgelerde, yatırıma konu olan ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise 7 yıl, diğerlerinde ise 5 yıl.
*** Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için süre yine 10 yıl olup, bu program kapsamında desteklenmesine karar verilen stratejik yatırımlar için bu destek, yatırıma konu olan ürün yüksek teknoloji seviyesinde ise azami 500, diğerlerinde ise azami 300 çalışan için uygulanır.
**** Teşvik Edilmeyecek veya Teşviki Belirli Şartlara Bağlı Yatırım Konuları ile altına dayalı entegre madencilik yatırımları bu kapsamda değerlendirilmez.
***** Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat aşamasında talep edilmesi halinde vergi indiriminden yararlanılmamak kaydıyla dördüncü ve beşinci fıkrada belirtilen oranlar 15 inci maddenin birinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen yatırıma katkı oranının yarısı kadar artırılarak uygulanır.
YÜRÜTÜCÜ KURULUŞ VE BAŞVURU MERCİ
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı – Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü.
Teşvik belgesi ile ilgili her türlü iş ve işlem için kullanıcılar tarafından E-TUYS ( Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından yönetilen web tabanlı uygulama ) aracılığıyla Bakanlığa müracaat edilmesi gerekir.